งานประดิษฐ์ ถือเป็นงานอดิเรกอย่างหนึ่งที่ทำให้ผู้เรียนสามารถใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ได้ โดยการนำเอาสิ่งของรอบตัว ทั้งเศษวัสดุเหลือใช้ วัสดุที่มีในท้องถิ่น หรือวัสดุธรรมชาติ ทั้งนี้การสร้างสรรค์งานประดิษฐ์นั้นมีกี่ประเภท และมีคุณค่าต่อผู้เรียนอย่างไร บทความนี้จะมาอธิบายเกี่ยวกับงานประดิษฐ์ให้ผู้อ่านได้เข้าใจมากยิ่งขึ้น
งานประดิษฐ์ คืออะไร
งานประดิษฐ์ หมายถึงงานที่เกิดจากความคิเสร้างสรรค์ของมนุษย์ เพื่อสร้างหรือประดิษฐ์สิ่งต่าง ๆ นำมาใช้เพื่อความสวยงาม ประดับตกแต่ง หรือตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ โดยงานประดิษฐ์นั้นมักจะเกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวันของคนไทยมาแต่โบราณ ทั้งนี้การหลักการสร้างสรรค์งานประดิษฐ์ให้ประสบความสำเร็จนั้น ผู้เรียนจะต้องหมั่นศึกษาหาความรู้ จากผู้เชี่ยวชาญทั้งในชุมชน สื่อการเรียนการสอนออนไลน์ หนังสือ วารสาร และเมื่อทำการศึกษาแล้ว ก็นำมาซึ่งการทดลอง ปฎิบัติ และปรับปรุงข้อบกพร้อง เพื่อให้ผลงานประดิษฐ์เสร็จออกมาได้อย่างสมบูรณ์
งานประดิษฐ์ มีกี่ประเภท
งานประดิษฐ์เกิดจากความสร้างสรรค์สิ่งต่าง ๆ เพื่อตอบโจทย์การใช้งานและการดำรงชีวิต จึงทำให้งานประดิษฐ์สามารถแยกออกได้เป็น 4 ประเภท ดังนี้
- งานประดิษฐ์ประเภทของเล่น เป็นชิ้งานที่เกิดขึ้นเพื่อความต้องการ ด้านความสนุกสนาน เพลิดเพลิน หรือช่วยเสริมทักษะด้านสติปัญหาให้ผู้เรียน เช่น งานปั้นตุ๊กตา ปั้นสัตว์เลี้ยงจากดินเผา งานจักสานเพื่อทำโมบาย หรืองานพับกระดาษ เป็นต้น
- งานประดิษฐ์ประเภทของใช้ หรือเครื่องใช้ต่าง ๆ ทำขึ้นเพื่อเป็นของใช้ในชีวิตประจำวัน โดยนิยมนำเอาวัสดุที่มีในท้องถิ่น มาประยุกต์ใช้เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด เช่น การสานกระบุง ตะกร้า การทำเครื่องใช้จากดินเผา เป็นต้น
- งานประดิษฐ์ประเภทงานตกแต่ง มุ่งเน้นเพื่อความสวยงาม เพื่อประดับอาคาร สถานที่ รวมไปถึงการแต่งกาย โดยใช้ทั้งวัสดุธรรมชาติ วัสดุสังเคราะห์ เศษวัสดุเหลือใช้ เช่น งานแกะสลักไม้ การทำกรอบรูป ดอกไม้ประดิษฐ์ เป็นต้น
- งานประดิษฐ์ประเภทเครื่องใช้ในงานพิธี ประดิษฐ์ขึ้นเพื่อใช้ในงานเทศกาลหรือประเพณีต่างๆ เช่น การทำกระทงลอย ทำพานพุ่ม มาลัย บายศรี เป็นต้น
วัสดุที่นิยมนำมาใช้ในงานประดิษฐ์
- งานประดิษฐ์ประเภทของเล่น วัสดุที่นิยมนำมาใช้ เช่น กระดาษ ตอก ผ้า เชือก พลาสติก กระป๋อง
- งานประดิษฐ์ประเภทของใช้ วัสดุที่นิยมนำมาใช้ เช่น กระดาษ ไม้ โลหะ ดิน ผ้า
- งานประดิษฐ์ประเภทของตกแต่ง วัสดุที่นิยมนำมาใช้ เช่น เปลือกหอย ผ้า กระจก กระดาษ ดินเผา
- งานประดิษฐ์ประเภทเครื่องใช้ในงานพิธี วัสดุที่นิยมนำมาใช้ เช่น ใบตอง ดอกไม้สด ใบเตย ผ้า ริบบิ้น
อุปกรณ์ที่นิยมนำมาใช้ในงานประดิษฐ์
- ไม้บรรทัด
- กรรไกร
- มีดแกะสลัก
- ปีนกาว
- คีม
- เลื่อย
- พู่กัน
- มีดคัตเตอร์
- ดินสอ
- กาว
- จักรเย็บผ้า
- เข็ม ด้าย
- เชือก
ประโยชน์ของงานประดิษฐ์ มีอะไรบ้าง
- งานประดิษฐ์ ถือเป็นงานที่ช่วยพัฒนาสติปัญหา การคิดวิเคราะห์ รวมไปถึงการฝึกสมาธิให้แก่ผู้ประดิษฐ์ ทำให้เกิดความภาคภูมิใจให้แก่ผู้เรียนและผู้ประดิษฐ์ และยังช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายจากการนำวัสุดุเหลือใช้มาประดิษฐ์ประดอยอีกด้วย นอกจากนี้งานประดิษฐ์ยังมีประโยชน์อีกมากมาย ดังนี้
- เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และถือเป็นงานอดิเรกอย่างหนึ่ง
- นำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้
- นำไปเป็นของขวัญเพื่อมอบในโอกาสหรือเทศกาลส่งความสุข
- เป็นการฝึกสมาธิให้แก่ผู้เรียน
- เป็นการสืบสานวัฒนธรรมอันดีงามที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ผ่านงานประดิษฐ์และงานฝีมือ
- สร้างคุณค่าให้กับวัสดุท้องถิ่น ช่วยให้ผู้เรียนสร้างงานสร้างรายได้ได้
- ทำให้เกิดผลงานประดิษฐ์ใหม่ ๆ ที่ไม่ซ้ำใคร เพื่อสามารถนำไปใช้ประโยชน์ต่าง ๆ ได้
คุณค่าของงานประดิษฐ์ คืออะไร
งานประดิษฐ์ คือเป็นสิ่งที่ช่วยสร้างงาน สร้างอาชีพและสร้างรายได้ให้กับท้องถื่น และประเทศ ทั้งนี้การประเมินคุณค่าของงานประดิษฐ์ มีดังนี้
- คุณค่าการใช้สอย เพื่อตอบโจทย์การใช้งานในชีวิตประจำวัน
- คุณค่าด้านความงาม โดยมีสัดส่วนเหมาะสม สมดุล จังหวะลวดลายสวยงาม ผสมผสานกลมกลืน และมีจุดเด่นที่ดึงดูดสายตาผู้อื่น
- คุณค่าจากการแสดงออกทางศิลปะ อารมณ์ และวัฒนธรรม
- คุณค่าที่เกิดจากลักษณะเฉพาะของท้องถื่น โดยการนำวัสดุในท้องถิ่นมาประดิษฐ์งานที่มีความงาม เกิดประโยชน์ เป็นการยกระดับของพื้นบ้านสู่สากล
งานประดิษฐ์ เป็นสิ่งที่แสดงถึงความคิดสร้างสรรค์ ภูมิปัญญาของผู้ประดิษฐ์คิดค้นออกมาในรูปแบบของเครื่องใช้ไม้สอย ของเล่น ของตกแต่ง หรือของที่ใช้ในการประกอบพิธีต่าง ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการในการใช้งานที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตของผู้ประดิษฐ์และเป็นการสร้างคุณค่าให้กับวัสดุในท้องถื่นและสร้งอาชีพให้กับคนในท้องถื่นอีกด้วย